Η αλλαγή μιάς μονάδας μέτρησης μπορεί να είναι απλή θεωρητικά, αλλά είναι δύσκολη στην εφαρμογή της. Η δυσκολία δεν έγκειται ακριβώς στην αλλαγή, αλλά στις παρενέργειες που αυτή επιφέρει. Θα αναφέρω μερικά παραδείγματα.
*** Θυμάμαι ότι αγοράζαμε υφάσματα με τον εμπορικό πήχυ (=64 εκατοστά του μέτρου). Τα υφάσματα είχαν μια ποικιλία τιμών ανάλογα με την ποιότητα και πιθανώς την περιοχή που βρισκόταν το κατάστημα.
*** Όταν αποφασίστηκε το 1958 να αντικατασταθεί ο πήχυς με το μέτρο, οι τιμές ανέβηκαν αφού η νέα μονάδα ήταν μεγαλύτερη, αλλά δυσανάλογα, πολύ πάνω από το +56,25% (=100/64) που θα ήταν το αναμενόμενο.
*** Παρόμοια υπερτίμηση έγινε στα οικόπεδα, που τα μετρούσαν με τον τεκτονικό πήχυ (=75 εκατοστά του μέτρου).
*** Την ίδια χρονιά έγινε και η αντικατάσταση της οκάδος με το κιλό. Η παλιά τουρκική οκά (=1,28 κιλά) ήταν μεγαλύτερη μονάδα από το κιλό και θα περίμενε κανείς οι τιμές να πέσουν. Όχι βέβαια! Πάλι ακρίβυναν με την δικαιολογία ότι θα έπρεπε να αλλάξουν οι έμποροι τα σταθμά των δραμιών (400 δράμια = 1 οκά) στις ζυγαριές και να βάλουν σταθμά των γραμμαρίων (1000 γραμμάρια = 1 κιλό).
*** Παρόμοιες δικαιολογίες στήριξαν ανατιμήσεις στα καύσιμα, όταν οι αντλίες θα έπρεπε να μετράνε λίτρα και όχι γαλόνια, (1 λίτρο = 0,2642 του αμερικανικού γαλονιού).
Η κατάσταση με την αλλαγή μετρικού συστήματος περιπλέκεται όταν κάποιες χώρες αρνούνται να μεταβούν από το παλιό σύστημα στο νέο (πχ. οι βίδες που φτιάχτηκαν σε υποδιαίρεση της ίντσας δεν ταιριάζουν σε παξιμάδια (περικόχλια) φτιαγμένα σε υποδιαίρεση του εκατοστού), και όλοι προσπαθούν να διατηρήσουν την πελατεία τους.
Κι εμείς παίζουμε τα παιγνίδια τους; Ναι!
Στρώνουμε άλλες σιδηροτροχιές στην Πελοπόννησο κι άλλες στην υπόλοιπη Ελλάδα. Στην συνέχεια παίρνουμε από άλλον προμηθευτή βαγόνια για τον νότο κι από άλλον για τον βορρά, που να ταιριάζουν στις στρωμένες σιδηροτροχιές. Κι αν οι επιβάτες θέλουν να πάνε με τρένο από την Λάρισα στην Πάτρα, πρέπει στην Αθήνα να αποβιβασθούν στον σταθμό Λαρίσης και να κουβαληθούν μαζί με τις αποσκευές τους στον σταθμό Πελοποννήσου για να επιβιβασθούν σε άλλο τρένο!Γιατί αποφασίστηκε η καθημερινή ταλαιπωρία χιλιάδων επιβατών; Για να μπορούμε να αγοράζουμε βαγόνια και υλικά από δύο προμηθευτές; Ηλίθιο, αφού μπορούσαμε να έχουμε ενιαίες προδιαγραφές για όλη την χώρα, άσχετα από πού θα αγοράζαμε βαγόνια.
Έχοντας την εμπειρία των επιπτώσεων από την αλλαγή των μονάδων μέτρησης, θα έπρεπε, όταν αποφασίσαμε (το 2000) την αντικατάσταση της δραχμής από το ευρώ, (1 ευρώ = 340,75 δραχμές), να καταγράψουμε σε έναν κατάλογο τις τιμές όλων των προϊόντων σε δραχμές και σε ευρώ και να μην επιτρέψουμε ανατιμήσεις για μια χρονική περίοδο, ας πούμε ένα έτος μετά την αλλαγή νομίσματος.
Είχαμε χρόνο; Είχαμε! Εγώ δούλεψα για την μετατροπή των προγραμμάτων μεγάλης τράπεζας
από "δραχμές" σε "ευρώ και δραχμές" την μια χρονιά και
από "ευρώ και δραχμές" σε "ευρώ" την επόμενη χρονιά.
Όταν αποκτήσαμε το νέο νόμισμα, την 1η Ιανουαρίου 2002, ήμασταν έτοιμοι για το κύμα των ανατιμήσεων; Όχι! (Ούτε και καμμιά άλλη χώρα στην Ευρώπη φάνηκε έτοιμη). Τείνω να πιστεύω ότι κάνουν τις αλλαγές για να δίνουν την ευκαιρία στους επιτήδειους να τα οικονομήσουν!
Τώρα υπάρχουν πολλοί που λένε ότι η μετάβαση στην νεοδραχμή (ή σε κάποιο μικτό σύστημα ευρώ και ευρωδραχμής) είναι η μόνη λύση για να αντιμετωπίσουμε τα σημερινά μας προβλήματα.
Δεν το πιστεύω.
Η ρύθμιση της ισοτιμίας μπορεί να βοηθάει στην διάθεση των προϊόντων μιας χώρας, όταν έχει προϊόντα αυτή η χώρα, (όπως είχε κρέατα η Αργεντινή και τα 20 ορυχεία της τα έκανε 200 για να βγάλει πρώτες ύλες, όπως είχε πετρέλαιο η χώρα του Ισημερινού (Εκουαντόρ) και όλο τον κόσμο πρόθυμο να αγοράσει φθηνά καύσιμα). Εμείς φέρνουμε λεμόνια από την Τουρκία και κρεμμύδια από την Αίγυπτο, αφήσαμε να καούν τεράστιες εκτάσεις με ελαιόδεντρα, έχουμε εγκαταλείψει τις καλλιέργειές μας κυρίως για τις επιδοτήσεις (έχουμε ξηλώσει τα αμπέλια για την επιδότηση), έχουμε στείλει τα φρούτα στη χωματερή για την επιδότηση (οπότε δεν νοιαζόμαστε για βελτίωση ποιότητας ή νέες ποικιλίες), έχουμε κάνει το κρασί ονομασίας προελεύσεως ξίδι για την επιδότηση, έχουμε διαλύσει τα τρεχαντήρια μας για την επιδότηση (αυτό λέγεται διαρθρωτική εξυγίανση εσωτερικής ναυτιλίας) και δεν καταλαβαίνουμε
*** ότι όταν δεν εξάγουμε προϊόντα χάνουμε την πελατεία μας στο εξωτερικό,
*** ότι καταστρέφουμε τις επιχειρήσεις μας, αφού η επιδότηση δεν στηρίζει την ανάπτυξη,
*** ότι χάνουμε τους μάστορες, (και πολλούς που ξενιτεύονται για να βρούνε δουλειά),
*** ότι δεν έχουμε μαθητευόμενους για να συνεχίσουν να φτιάχνουν πλοία, έπιπλα, παπούτσια,
*** ότι εισάγουμε τα αναγκαία εμπορεύματα και κάνουμε έτσι πλούσιους άλλους λαούς.
Αν έχω μάθει κάτι από την ιστορία αυτής της χώρας, αυτό είναι :
Ό,τι κι αν αποφασίσουν να κάνουν σχετικά με το νόμισμα, είμαι σίγουρος ότι κανείς δεν θα νοιαστεί να λάβει τα μέτρα που χρειάζονται για να μην οργιάσουν οι κερδοσκόποι.
Δεν με ενοχλεί που κάποιοι κερδίζουν κάποια λογικά ποσά με την δουλειά τους, με εξοργίζουν τα υπερβολικά κέρδη (φακελάκι πέρα από τον μισθό, ο οποίος βέβαια εξαιρείται από το ενιαίο μισθολόγιο, κλπ) και οι προμήθειες των παρασιτικών μεσαζόντων (είτε βρίσκονται ανάμεσα στον αγοραστή και στον αγρότη παραγωγό, είτε χώνονται σε υπουργεία για αγορά των τάδε οπλικών συστημάτων, κλπ).
Εύχομαι ειλικρινά να έχουμε καλή χρονιά, αλλά μου φαίνεται ότι φωνάζω στην έρημο.