Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2009

Ένας φορητός για κάθε παιδί, OLPC

Παιδιά χρησιμοποιούν υπολογιστές XO. 
Έχουν γραφτεί πολλά για το έργο OLPC (One Laptop Per Child), που δίνει έναν ειδικό υπολογιστή δωρεάν σε κάθε μικρό μαθητή. Έχει ήδη εφαρμοστεί σε μερικές χώρες και το κόστος καλύπτεται από τις κυβερνήσεις. Το κόστος ενός υπολογιστή επιδιώχθηκε να είναι μικρό (μικρότερο από 200 δολάρια) και στην αρχή θεωρήθηκε ότι ήταν αδύνατο να κατασκευαστεί τόσο φθηνό μηχάνημα, αλλά όταν το μηχάνημα κατασκευάστηκε με ένα σωρό πλεονεκτήματα πρωτοποριακής οθόνης, δικού του λειτουργικού συστήματος, ευέλικτης διασύνδεσης, ενεργειακής αυτονομίας κλπ, το έργο δέχτηκε την επίθεση των μεγάλων της αγοράς. (Στην δική μας χώρα δεν μοίρασαν αυτόν τον ειδικό υπολογιστή αλλά έδωσαν χρηματικά κουπόνια για να αγοράσουν οι μαθητές ένα netbook από τα διάφορα της αγοράς. Ξαφνικά όλοι οι υπολογιστές κόστιζαν τόσο ώστε να μπορούν να αγοραστούν με το κουπόνι, αλλά δεν είχαν τίποτε ειδικό για παιδιά μέσα τους, λειτουργικό ή εφαρμογές μάθησης, οπότε τα μικρά βγήκαν στο διαδίκτυο με όλα τα δυσάρεστα αλλά όχι απρόσμενα επακόλουθα). Αν ψάξετε για OLPC στο διαδίκτυο, θα βρείτε πάμπολλες αναφορές.

Αντέχει καλά ακόμη. Το στηρίζουν πολλοί εθελοντές σε κάθε χώρα, που μεταφράζουν το λογισμικό στην δική τους γλώσσα, κάνουν επιδείξεις με νέες εφαρμογές και προτείνουν βελτιώσεις. (Αν με ρωτάτε, το στηρίζω ως ιδέα, αλλά βοήθησα λίγο στην μετάφραση, όχι όσο θα ήθελα, για οικογενειακούς λόγους υγείας). Παρακάτω αναδημοσιεύω ένα κείμενο που έστειλε ο Θεόδωρος Καρούνος (από τους υπευθύνους της Ελληνικής Ομάδας Υποστήριξης) σχετικά με τις πέντε αρχές του OLPC.

OLPC: Οι πέντε αρχές 

1. Ιδιοκτησία παιδιών  Το OLPC έχει δημιουργήσει το lap-top XO έτσι ώστε να είναι πολύ χαμηλού κόστους, γερό, ισχυρό, όμορφο και φιλικό. Έχει σχεδιαστεί ρητά για τα παιδιά των πρώτων τάξεων του Δημοτικού, το πρώτο στο είδος του. Η ιδιοκτησία του XO είναι βασικό δικαίωμα του παιδιού και συνδέεται με νέα καθήκοντα και ευθύνες, όπως η προστασία, η φροντίδα και το μοίρασμα αυτού του πολύτιμου εξοπλισμού.  Ένα lap-top μπορεί να μετατραπεί σε κινητό σχολείο: ένα φορητό περιβάλλον εκμάθησης και διδασκαλίας. Ένα συνδεδεμένο lap-top είναι περισσότερο από ένα εργαλείο. Είναι ένα νέο ανθρώπινο περιβάλλον ψηφιακού είδους. Ένα βασικό σημείο του OLPC είναι η ελεύθερη χρήση του lap-top στο σπίτι, όπου το παιδί (και η οικογένεια) θα αυξήσουν σημαντικά το χρόνο της πρακτικής εκπαίδευσης, η οποία είναι κανονικά διαθέσιμη στο τυποποιημένο εργαστήριο υπολογιστών στο σχολείο.  Φορώ το XO μου όπως το ζευγάρι παπούτσια μου.

2. Μικρές ηλικίες  Το XO έχει σχεδιαστεί για παιδιά ηλικίας 6 έως 12 ετών -καλύπτοντας τα έτη του Δημοτικού σχολείου- αλλά τίποτα δεν αποκλείει τη χρήση του νωρίτερα ή αργότερα στη ζωή του παιδιού. Τα παιδιά δεν χρειάζεται να ξέρουν να γράφουν ή να διαβάζουν προκειμένου να παίξουν με το XO και ξέρουμε ότι το παιχνίδι είναι η βάση της ανθρώπινης εκμάθησης. Επιπλέον, αυτές οι ψηφιακές δραστηριότητες θα βοηθήσουν στην απόκτηση δεξιοτήτων σύνταξης, γραφής και ανάγνωσης.  Κάθε χρόνο μια νέα ομάδα παιδιών θα ενσωματωθεί στο πρόγραμμα. Ανάλογα, η αξιολόγηση του προγράμματος OLPC θα πρέπει να είναι εγγενής σε κάθε ομάδα και κάθε μαθητής θα κρατήσει ένα μεμονωμένο χαρτοφυλάκιο με το ίχνος της πορείας εκμάθησής του στις διάφορες δραστηριότητές του στο σχολείο. Ειδικότερα, τα μικρά παιδιά με ειδικές ανάγκες εκμάθησης ή αισθητήριες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον υπολογιστή ως πρόσθετο για να διαβάζουν, να γράφουν, να υπολογίζουν και να επικοινωνούν.  Έχω καλά παπούτσια XO για έναν μεγάλο περίπατο.

3. Ενσωμάτωση  Η δέσμευση του OLPC αφορά τη στοιχειώδη εκπαίδευση στις αναπτυσσόμενες χώρες. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος πρέπει να φθάσουμε σε μία «ψηφιακή ενσωμάτωση» σε έναν δεδομένο πληθυσμό. Το βασικό σημείο είναι να επιλεχτεί η καλύτερη κλίμακα σε κάθε περίσταση. Μπορεί να είναι ολόκληρη χώρα, μια περιοχή, ένας δήμος ή ένα χωριό, όπου κάθε παιδί θα είναι κύριο ενός lap-top. Όπως με τον εμβολιασμό, η «ψηφιακή ενσωμάτωση» υπονοεί τη συνεχή επέμβαση στις διαδοχικές ομάδες στις κατάλληλες ηλικίες.  Ολόκληρη η κοινότητα θα γίνει υπεύθυνη του προγράμματος OLPC και τα παιδιά θα λάβουν την υποστήριξη πολλών οργανισμών, ατόμων και ομάδων αυτής της κοινότητας. Λόγω της συνδεσιμότητας, η οποία είναι έμφυτη στο OLPC, αυτές οι διαφορετικές κοινότητες θα μεγαλώσουν μαζί και θα επεκταθούν σε πολλές κατευθύνσεις, στο χρόνο και στο χώρο. Θα γίνουν στιβαρές και γερές, επειδή είναι ενσωματωμένες, χωρίς κενά ή ασυνέχειες.  Μια υγιής εκπαίδευση είναι ένας εμβολιασμός, φθάνει σε όλους και τους προστατεύει από την άγνοια και την αδιαλλαξία.

4. Σύνδεση  Το XO έχει σχεδιαστεί για να παρέχει το καλύτερα διαθέσιμο ασύρματο δίκτυο. Τα lap-top συνδέονται το ένα με το άλλο, ακόμα και όταν είναι κλειστά. Εάν ένα lap-top συνδέεται με το Διαδίκτυο, τα άλλα θα συνδεθούν επίσης σε αυτό. Τα παιδιά στη γειτονιά είναι έτσι μόνιμα συνδεδεμένα με συνομιλία, διαμοιρασμό πληροφοριών στο Διαδίκτυο, συλλογή τηλεδιασκέψεων, δημιουργία κοινής μουσικής, κοινή έκδοση κειμένων, ανάγνωση Διαδικτυακών βιβλίων και απολαμβάνουν τη χρήση των συνεργάσιμων Διαδικτυακών παιχνιδιών.  Η μπαταρία του lap-top μπορεί να λειτουργήσει για πολλές ώρες και μπορεί να φορτιστεί με επιπρόσθετους φορτιστές στο σχολείο ή με μηχανική και ηλιακή ενέργεια. Η μοναδική οθόνη του XO επιτρέπει τη χρήση του lap-top σε συνθήκες πλήρους ηλιοφάνειας, επιτρέποντας στο χρήστη για να απασχοληθεί και έξω από την τάξη ή το σπίτι, στις υπαίθριες περιοχές, καθώς επίσης και σε οποιαδήποτε άλλη δημόσια περιοχή.  Η συνδεσιμότητα θα βρίσκεται παντού, τόσο όσο και η επίσημη ή άτυπη εκμάθηση του περιβάλλοντος. Προτείνουμε ένα νέο είδος σχολείου, ένα «επεκτάσιμο σχολείο» που μεγαλώνει καλά και πέρα από τους τοίχους της τάξης. Και το τελευταίο αλλά όχι και ασήμαντο, αυτή η συνδεσιμότητα εξασφαλίζει έναν διάλογο μεταξύ των γενεών, των εθνών και των πολιτισμών. Κάθε γλώσσα θα χρησιμοποιηθεί στο δίκτυο OLPC.  Όταν περπατάμε μαζί είμαστε μαζί.

5. Ελεύθερο και ανοιχτού κώδικα  Το παιδί που έχει ένα XO δεν είναι μόνο παθητικός καταναλωτής της γνώσης, αλλά ενεργός συμμετέχων σε μια κοινότητα μάθησης. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και ακολουθούν τις νέες ιδέες, το λογισμικό, το περιεχόμενο, τους πόρους, και τα εργαλεία, πρέπει να είναι σε θέση να μεγαλώσουν μαζί τους. Η σφαιρική φύση του OLPC απαιτεί το μεγάλωμα αυτό να γίνεται τοπικά, σε μεγάλο ποσοστό από τα ίδια τα παιδιά. Κάθε παιδί με ένα XO μπορεί ενδυναμώσει την μάθηση κάθε άλλου παιδιού. Διδάσκουν ο ένας τον άλλον, μοιράζονται τις ιδέες και μέσω της κοινωνικής φύσης της συσκευής, υποστηρίζουν ο ένας την διανοητική ανάπτυξη του άλλου. Τα παιδιά είναι μαθητές και δάσκαλοι.  Δεν υπάρχει καμία εξωτερική εξάρτηση που να είναι σε θέση να μετατρέψει το λογισμικό στη γλώσσα των παιδιών, να επιδιορθώσει το λογισμικό για να απομακρύνει τα τρωτά σημεία του, και να μετατρέψει το λογισμικό ώστε να ανταποκριθεί στις ανάγκες τους. Ούτε υπάρχει οποιοσδήποτε περιορισμός όσον αφορά την αναδιανομή. Το OLPC δεν μπορεί να ξέρει και δεν πρέπει να ελέγξει πώς τα εργαλεία που δημιουργούμε θα επαναχρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς στο μέλλον.  Ένας κόσμος λογισμικού υψηλού επιπέδου και περιεχομένου (και ανοιχτός και ιδιόκτητος) είναι απαραίτητος για να κάνει αυτό το πρόγραμμα να επιτύχει. Τα παιδιά πρέπει να είναι σε θέση να επιλέξουν από όλο αυτό. Στο πλαίσιο της μάθησης όπου η γνώση πρέπει να ιδιοποιηθεί προκειμένου να χρησιμοποιηθεί, το πιο σωστό για τη γνώση είναι να είναι ελεύθερη. Περαιτέρω, κάθε παιδί έχει κάτι με το οποίο μπορεί να συμβάλει. Χρειαζόμαστε ένα ελεύθερο και ανοικτό πλαίσιο που να υποστηρίζει και να ενθαρρύνει την πολύ βασική ανάγκη του ανθρώπου να εκφραστεί.  Δώστε μου ένα ελεύθερο και ανοικτό περιβάλλον και θα μάθω και θα διδάξω χαρά.

- The Five OLPC Principles  ... http://www.ellak.gr/index.php?option=com_openwiki&Itemid=103&id=olpc:five_principles
- Πριν εκτυπώσετε αυτό το μήνυμα, σκεφθείτε το περιβάλλον! Ένα χαρτί λιγότερο! - http://karounos.gr/blog/

Δεν υπάρχουν σχόλια: